Miejscowość Objazda

Objazda to duża wieś sołecka obejmująca miejscowość Bałamątek, ulicówka położona na Wybrzeżu Słowińskim w odległości 6 km na południe od Rowów, przy szosie Słupsk - Rowy - Ustka. Zamieszkana przez 860 mieszkańców. Nazwa Objazda to nazwa kulturowa, oznacza miejsce, które należy objechać, okrążyć. Wieś określana w starych dokumentach jako: Obesda, Wobasdo (1281), Wobesde (1678).

W 1282 książę gdański Mściwój II podarował Objazdę klasztorowi norbertanów w Białoboku. Po reformacji stała się wsią rycerską. W 1523 roku była własnością rycerza Bartłomieja Czarnowa, pisanego także jako von Zamów, potem Natzmerów i Bandemerów i wreszcie mieszczańskich Kutscherów. Stary dwór spłonął 3 listopada 1882 roku. Istniejący obecnie zbudowano w latach 1895-1897.We wsi istniały dwa wiatraki.
     

 

Historia
1281 rok - pierwsza wzmianka w dokumencie wymieniająca tą starą osadę słowiańską, wystawionym przez księcia Mszczuja II dla klasztoru w Białobuku. Określana jest tam jako „villa Obesda”.
1523 rok - wzmiankowany jest „Bartholomeus Czarnow tho Wobest”.
1717 rok - jako właściciel wymieniany jest von Natzmer.
1780 rok - dobra przejął Jakob Georg von Bandemer.
1784 rok - we wsi był folwark, nauczyciel, młyn wodny i łącznie 25 dymów. W tym czasie we wsi mówiono już wyłącznie po niemiecku.
Posiadłość z początkiem XIX wieku zmieniała właścicieli, aby ostatecznie w 1838 roku przejść w ręce rodziny Kutscherów, którzy gospodarowali tu do końca. Ostatnią panią majątku była Kate Kutscher, z domu von Ehlert.
1939 rok - w Objeździe były 84 gospodarstwa. Wieś stanowiła prawdziwe centrum gospodarcze dla okolicy.
 

 
W chwili obecnej Objazda jest wsią sołecką obejmującą swoimi granicami także sąsiedni Bałamątek. Znajduje się tu szkoła podstawowa oraz gimnazjum. Placówki te posiadają nowoczesną, pełnowymiarową halę sportową, która znacznie poprawiła warunki do uprawiania różnorakich dyscyplin sportowych. Oprócz tego funkcjonuje tu gminna biblioteka publiczna z długimi tradycjami, której siedziba przeniesiona została niedawno do nowego budynku. Ważna rolę odgrywa także jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, która wyposażona jest w zintegrowany system alarmowania i ochrony ludności. Ponadto znajduje się tutaj ośrodek zdrowia, filia poczty w Rowach oraz kilka sklepów spożywczych i firm usługowych.  

  

Bałamątek jest niewielką wisią w granicach sołectwa Objazda, położoną w odległości około 1,5 km na północ od Objazdy. Miejscowość zamieszkana przez 150 mieszkańców. Nazwa topograficzna od określenia bałamątek: balamont oznaczającego trzpiota, gadułę.

Z Bałamątkiem związana jest legenda o skąpym młynarzu, właścicielu dawno zapomnianego młyna nad rzeczką przepływającą przez wieś do jeziora. Młynarz im bardziej się bogacił, tym większym stawał się skąpcem. Każdego żebraka, który tylko zbliżył się do młyna, wyrzucał i szczuł psami. Pewnego dnia pojawiła się biedna mateczka i poprosiła o jałmużnę. Młynarz nie dał się jednak przebłagać, a gdy kobieta nadal prosiła, kopnął i przewrócił ją na ziemię. Staruszką rzuciła na młynarza straszliwe przekleństwo: żeby przepadł razem z całym bogactwem i majątkiem. Ledwo wypowiedziała klątwę, piękny młyn zamienił się w kupę kamieni, których resztki do dziś leżą w rzece. Opowiadano, że w noce podczas pełni księżyca zarys młyna czasami wyłania się z mgły, lecz gdy tylko podejdzie się bliżej, niknie.

Młyn rzeczywiście istniał w Bałamątku do początków XIX wieku, ale młynarzowi nie wiodło się, bo w rzeczce był za niski poziom wody. W 1847 roku działkę młynarza, obejmującą około 75 hektarów, rozparcelowano między chłopów. Odtąd wieś po niemiecku nazywała się "Stary Młyn".

 

Informacje i zdjęcia pochodzą ze strony internetowej www.powiatslupsk.info i zostały nieodpłatnie udostępnione Gminie Ustka.